Hedef Belirleme

Hayatta istediğinizi elde etmenin belki de en ustalık gerektiren bölümü, gerçekten istediğiniz şeyi belirlemenizdir! Bununla birlikte, en önemli bölüm de kesinlikle budur.

Kendi yaşamımda da bunun doğruluğunu daima gör­düm: Belirli bir şeyi yaratma konusunda çok net ve güçlü bir amaca sahip olur olmaz, bunun çok küçük bir çabayla, nere­deyse hemen (genellikle^amaç netleştikten sonra birkaç saat ya da birkaç gün içinde) gerçekleştiğini gördüm. Bunu, bilin­cimde berrak bir tınlama olarak algılarım; ne istediğimle il­gili çok güçlü bir hisse ve o istediğim şeyi elde edeceğimle il­gili aynı derecede güçlü bir duyguya kapıldığımda olur bu… Bu berraklık noktasına ulaşana dek genellikle belli ölçüde bir zaman ve enerji harcanmasını gerektiren bir süreçtir bu. Ve bu”berrak tınlama’yı genellikle, karmaşa, üzüntü, umut­suzluk gibi duyguları aştıktan sonra birden işitirim. Bu yüz­den, kaygılanmayın… en karanlık zaman şafaktan hemen önceki zamandır.

Hedeflerinizi belirleme süreci hayatta ne istediğinizi keşfetmenizi de kolaylaştırır. Ben, size de göstereceğim gibi, genelde yazılı alıştırmalar yapmayı yararlı bulurum. Hedef­leri belirleme konusunda çalışırken birkaç şeyi akılda tut­mak önemlidir.

Ancak unutmayın ki, hedefler belirlemek, onlara bağ­lanıp kalmak anlamına gelmez. İstediğiniz zaman, gerekli olduğunu hissettikçe onları değiştirebilirsiniz.

Ayrıca, hedefler belirlemeniz, çabalayarak, çekişerek ya da mücadele ederek onların peşinden koşmak zorunda oldu­ğunuz anlamına da gelmez. Bu, onları elde etmeye duygusal olarak bağımlı olmanız anlamına da gelmez. Tam tersine, hedefler saptamak, yaşamın içinden ömrünüzün sonuna dek daha kolayca, çabasızca ve zevk alarak akmanıza yar­dım edebilir. Yaşamın doğası hareket ve yaratıcılıktır ve he­defler doğal yaratıcı enerjinizi hangi yöne ve odağa kan alize edeceğinizi gösterirler. Böylece, daha dışa akıcı olmanıza ve dünyaya katkıda bulunmanıza yardımcı olurlar, ki bu da mutluluk ve doyum hissinizi artırır. Hedefler size gerçek amacınızda yardımcı ve destek olmak üzere oradadırlar.

Hedefler, hayatın oynanması zevkli ve eğlenceli ve de­rin bir biçimde ödüllendirici olabilecek bir oyun olduğu an­layışıyla oluşturulabilirler. Onlar çok ağır bir şekilde ya da çok ciddiyetle ele alınmamalıdırlar. Bununla birlikte, sizin için gerçek bir değer taşımaları amacıyla onlara yeterli ağır­lık ve önemi de vermelisiniz.

Bu arada, hedefleri belirleme sürecinin kendisinin, içi­nizde belirli ölçüde bir duygusal direnç oluşturduğunu da görebilirsiniz. Örneğin, hedefler saptamaya çalışma düşün­cesiyle ilgili can sıkıntısı, moral bozukluğu, umutsuzluk ya da bunalım hissedebilirsiniz.Ya da zihninizi başka şeylere yöneltme arzususuyla, fazla yemek yemeye, fazla uyumaya veya başka bir şey yapmaya başlayabilirsiniz. Bu duygusal tepkiler (eğer varsa) hayatta istediğinizi elde etmekten nasıl kaçındığınızı gösteren ipuçlarıdır. Bu duygu ve tepkileri aşıp, sürece devam edebilmek için onların üzerine gitmek, onları iyice hissedip tüketmek gerekir. Bir kez bu sürece girerseniz onun değerini keşfedersiniz.

Yine o zaman, tüm sürecin adamakıllı tadını çıkarabi­lir ve onu çok geliştirici, eğlenceli ve aydınlatıcı bulabilirsi­niz.

Hedeflerin seçimini çok karmaşık veya önemli hale de getirmeyin. Basit, açık şeylerle başlayın. Unutmayın ki, her zaman bu hedefleri değiştirebilir ve geliştirebilirisiniz.

Alıştırmalar:

1- Elinize bir kalem ve kâğıt alıp aşağıdaki kategorileri yazın:

İş / meslek
Para
Yaşam tarzı / servet
İlişkiler
Kendini yaratıcı bir biçimde ifade edebilme

Kişisel gelişme/eğitim

Şimdi, mevcut yaşam durumunuzu akılda tutarak her kategorinin altına yakın gelecekte sahip olmak, değiştirmek ya da geliştirmek istediğiniz şeyleri yazın. Öyle uzun uzadı-ya düşünmeden, aklınıza iyi bir olanak olarak gelen her türlü fikri yazın.

Bu alıştırmanın amacı, sizi gevşetip yaşamınızın farklı alanlarında neler hissettiğinizi düşünmenizi sağlamaktır.

2- Başka bir kâğıt alıp üst kısmına: “Eğer istediğim her şey olabilseydim, her şeyi yapabilseydim ve her şeye sa­hip olabilseydim, hayal edebileceğim en ideal sahne şöyle olurdu:” diye yazın.

Şimdi aynı yedi kategoriyi sırayla yazarak her birinin karşısına, hayal edebileceğiniz ideal durumunuzu betimle­yen bir-iki paragraf (ya da ne kadar uzunlukta istiyorsanız) yazın.

Bu alıştırmanın amacı, mevcut sınırlarınızın ötesine uzanıp genişlemenizi sağlamaktır; çünkü ancak bu durum­da isteklerinizi gerçekten elde etmenizi sağlayacak olan ha­yal gücü (imgeleme) idareyi ele alabilir.

Bunu bitirince, listeye bir kategori daha ekleyin -dün­yanın durumu I çevre. Dünya barışı, yoksulluğun sona. ermesi, insanların birbirlerinin ve dünyanın bilincine varmaları, okulların heyecan verici ve uyandırıcı öğrenim merkezlerine dönüşmeleri, hastanelerin gerçek şifa merkezleri haline gel­meleri v.b. gibi değişimler yaratma gücüne sahip olsaydınız, dünyada ne çeşit değişikliklerin gerçekleştiğini görmek ister­diniz, bunu betimleyin. Bu kategoride istediğiniz kadar ya­ratıcı olabilirsiniz ve sonuçta, daha önce hiç düşünmediğiniz kadar ilginç fikirlere sahip olduğunuzu keşfedebilirsiniz.

Şimdi tüm yazdıklarınızı yeniden okuyun ve bir süre üzerinde derinlemesine düşünün. Kendiniz için, güzelim bir dünyada harika bir yaşamın zihinsel bir tablosunu yaratın.

3- Yine temiz bir kâğıt alın. Yukarıda yarattığınız ideal sahnede en anlamlı görünen şeylere dayanarak, yaşamınıziçin en önemli on ya da on iki hedefi, onların şimdiden varolduklarını hissetmeye çalışarak yazın. Unutmayın ki, iste­diğiniz zaman bu listeyi yeniden gözden geçirip değiştirebi­lirsiniz (ve de zaman zaman bunu yapmalısınız).

4- Şimdi kâğıda: “Benim Beş Yıllık Hedeflerim” diye yazmaya başlayın ve önümüzdeki beş yıl içinde ulaşmak is­tediğiniz en önemli hedefleri sıralayın.

Hedeflerinizi, onlara zaten ulaşmışsınız gibi onaylama­lar şeklinde yazmanız çok iyi olur. Bu daha kesin ve güçlü bir etki yaratmanızı sağlar. Örneğin:

Şimdi kent dışında, içinde güzel bir ev, meyve ağaçları, bir dere olan ve birçok hayvan barındıran on dönümlük bir toprağa sahibim.

Artık, gerçekten sanata ve sanatçıya değer veren izleyi­cilerin karşısında kendi şarkılarımı çalıp söyleyerek bolluk ve rahatlık içinde yaşıyorum.

Hedeflerinizi sıralarken, bunların gerçek hedefleriniz ol­duklarını, sizin için gerçekten anlam taşıdıklarını, istemeniz gerektiğini düşündüğünüz şeyleri değil, gerçekten istediğiniz şeyleri yazdığınızdan emin olmalısınız. Siz istemedikçe kim­senin bu hedefleri öğrenmesi gerekmez; ayrıca bu, kendinize karşı bütünüyle dürüst olmanız gereken bir süreçtir.

5- Yukarıdaki işlemi bir yıllık hedeflerinizi yazarak yi­neleyin. Listeyi fazla doldurmayın; eğer çok fazla hedefiniz varsa, en önemli beş-altı tanesinin dışındakiler i çıkarın. Bu hedeflerin beş yıllık hedeflerinizle uyum içinde olup olma­dıklarını kontrol edin. Aynı yönde ilerlediklerinden emin ol­malısınız; böylece, bir yıllık hedeflerinize ulaştığınızda, beş yıllık hedeflerinize de bir adım yaklaşmış olursunuz. Örne­ğin, eğer beş yıllık hedeflerinizden biri kendi işinizin sahibi olmaksa, bir yıllık hedeflerinizden biri, bu amaca yönelik be­lirli bir miktar para biriktirmek ya da bu konuda gereksi­nim duyduğunuz deneyimi kazandıracak benzer bir işte ça­lışmak olabilir.

Şimdi, altı aylık, bir aylık ve bir haftalık hedeflerinizi kaydedin. Yine sade bir liste oluşturarak en önemli üç-dört tanesini seçin. Kısa menzilli hedeflerinizde ne kadar başarı­lı olacağınız konusunda gerçekçi olun. Yine, bunların daha uzun menzilli hedeflerinizle uyum içinde olduklarından emin olmalısınız.

Uzak gelecekteki olaylar hakkında bu denli kesin bir belirleyicilik göstermekte zorlanabilir, önünüzde.uzanan ya­şamı planlamaktan rahatsızlık duyabilirsiniz. Yine de bir plân yapmak sizi onu izlemeye zorunlu kılmaz; aslında bu arada epeyce değişiklik yapacağınız da kesindir. Bu alıştır­manın amacı:

a) hedefler belirlemekle ilgili uygulama yapmak,
b) eğer isterseniz hayallerinizi gerçekleştirebileceğinizi görmek,
c) yaşamınızın bazı önemli amaç ve yönleriyle temas kurmaktır.

Hedeflerinizi not defterinizde saklı tutmanızı öneririm. Ara sıra, belki her ay ya da size yararlı olacağını düşündü­ğünüz her seferinde not defterinizi açın, hedeflerinizi yeniden gözden geçirip, gerektiği gibi yeniden şekillendirerek bazı iş­lemleri yeniden yapın. Bunu yaptığınız her seferinde, kâğı­dın üzerine günün tarihini atmalı ve onları defterinizde dü­zen içinde tutmalısınız; çünkü geri dönüp de bu hedeflerin giderek nasil gerceklestiklerini görmek cok ilginc ve aydinlatici olacaktir.

Bazı genel kurallar;

1- Kısa menzilli hedefler için (bir hafta, bir ay) olabil­diğince sade ve gerçekçi davranın -özellikle büyük bir mey­dan okuma arzusu duymadıkça (ki, bu bazen çok da iyi ola­bilir) başarabileceğinizden hayli emin olduğunuz şeyleri se­çin. Hedefinizin menzili uzadıkça, ufkunuz da sürekli geniş­lediğinden siz de daha yayılıp genişlemeye elverişli ve yara­tıcı olabilirsiniz.

2- Bazı hedeflerinize ulaşamadığınızı gördüğünüzde (ki bu kaçınılmaz şekilde olur), kendinizi eleştirmeyin ya da ba­şarısız olduğunuzu düşünmeyin. Yalnızca bu hedefe o süre içinde ulaşamadığınızı kabul edin ve bunun sizin için hâlâ bir hedef olup olmadığına; yani onu yeniden bir hedef olarak belirlemek mi, yoksa vazgeçmek mi istediğinize karar verin. Ulaşılamayan hedefleri bu şekilde değerlendirmek çok ö-nemlidir. Aksi takdirde, onlar zihninizin gerisinde birikebi­lirler ve siz de bilinçsiz olarak “başarısızlığa uğradığınızı” düşünebilirsiniz; ki bu da artık hedef belirlemekten kaçın­manıza neden olabilir.

3- Hedeflerinizden birine ulaştığınızda, bu küçük bir şey dahi olsa, bundan kendinizi mutlaka haberdar etmelisi­niz. Kendi kendinize sırtınızı okşayın ve en azından bir da­kika boyunca bu başarının verdiği doyumun tadını çıkarın. Genellikle hedeflerimize ulaşırız, ama bu gerçeği fark etme­yiz ya da onun tadını çıkarmayı unuturuz!

4- Aynı anda çok fazla hedef saptamayın. İstediğiniz hedefleri belirleyin, ama eğer karmaşaya düşerseniz, buna-lırsanız ya da cesaretiniz kırılırsa… hedefleri azaltın, sade-leştirin. İşiniz ya da ilişkileriniz gibi, yaşamınızın sadece bir alanıyla ilgili hedefler üzerinde çalışmayı da seçebilirsi­niz. Sonuçta bu süreç, yaşamdan daha fazla zevk almanıza yardımcı olmak için oluşturulmuştur.

Eğer saptadığınız hedeflerin çoğu başarısızlığa uğru-yorsa, bunlar büyük bir olasılıkla gerçeğe uygun olamayacak kadar yüksek hedeflerdir ya da siz gerçekten istemediğiniz ve bundan dolayı da onları elde etme konusunda içinizde gerçek bir itilim duymadığınız hedefler oluşturmaktasmız-dır. Bu yüzden, içtenlikle istediğiniz ve hoşlandığınız hedef­leri seçmelisiniz.

Hedefleriniz kendinizi iyi -yücelmiş, gelişmiş, genişle­miş, haz dolu, meydan okumaya arzulu- hissetmenizi sağla­malıdırlar. Eğer böyle değilse, size bunları hissettiren hedef­ler bulun!

Shakti Gavvain
Yaratıcı İmgeleme